Hoewel er verrassend mooie vernieuwingen overal de kop opsteken, bepaalt de schoolvaktraditie vaak nog steeds hoe taalvaardigheid in het middelbaar onderwijs wordt benaderd: Nederlands is moedertaalonderwijs, en Nederlands is de voertaal voor alle schoolvakken (behalve aan TTO-scholen). Sterker nog: het gebruik van andere talen worden vaak zelfs expliciet uitgesloten. Andere talen zijn vreemde talen (vaak doeltalen Frans, Duits of Engels) of thuistalen (dialecten, thuistalen, buurtalen). Dit wordt ook wel de verzuiling van het taalonderwijs genoemd. Leerlingen hebben vaak een groter taalpotentieel dan op school benut wordt, waardoor ze succeservaringen missen, of het plezier in taal hen ontgaat. Beter nog, het exploreren van hun meertaligheid zal ook hun taalvaardigheid in het Nederlands ten goede komen.
Bovendien heeft eentaligheid (namelijk Nederlands) op school weinig te maken met de realiteit van de leefomgeving van de leerlingen en de realiteit van de Nederlandse samenleving, die juist multicultureel en meertalig is. Het verwerven van taaloverstijgende ontsleutelstrategieën is dan ook van groot belang voor de educatieve en/of professionele ontwikkeling van leerlingen en voor hun sociaal welbevinden.
We ontwikkelen een (online-)workshop, waarin het aan het taal- en cultuurbewustzijn van leerlingen geappelleerd wordt door hen te laten kennis maken met hun eigen taalpotentieel. De module laat leerlingen ervaren welke taalkennis ze al hebben, en hoe je die kunt gebruiken. Hoe kun je je meertalig worden zonder andere talen te spreken? Hoe kun je anderen begrijpen zonder ze te verstaan? In de module leren leerlingen wat taalbewustzijn is, welke onbewuste strategieën ze bewust kunnen maken, hoe ze tot wederzijds begrip kunnen komen door aanwezige kennis goed te combineren. Dit gebeurt met een kennisclip, een game en een docentinstructie. Dit materiaal komt ter beschikking aan docenten Nederlands, docenten Vreemde Taal en andere belangstellenden. Doelgroep: 10 tot 12-jarigen (primair onderwijs/onderbouw VWO).
Doel van deze module is leerlingen te laten ervaren dat ze over meer taalvaardigheid beschikken dan ze denken: ze kunnen hun thuistaal, hun dialect of hun buurtaal en hun kennis van de wereld gebruiken om succesvol te communiceren.
Doel voor de onderzoekers: het doel is de ontwikkeling van een game, waarin teams via internet met elkaar communiceren om een spelresultaat te bereiken (denk aan onderhandelgames). De data die dit spel opleveren zullen gebruikt worden voor verder onderzoek.